Ý nghĩa mâm cơm gia đình trong văn hóa ẩm thực Việt Nam

Trong thời đại “sống nhanh, ăn nhanh” đang ngày càng trở nên phổ biến, ý nghĩa bữa cơm gia đình càng chứng tỏ được giá trị tốt đẹp bao đời nay: mâm cơm là nơi gắn kết, là kỉ niệm để những người con đi xa nhớ về, là sức mạnh kéo mọi thành viên trong gia đình xích lại gần nhau sau những ngày tháng quay cuồng tất bật. Cùng món ăn gia đình tìm hiểu nhé. 

mâm cơm gia đình Việt
Mâm cơm gia đình thể hiện nhiều ý nghĩa, triết lý nhân văn cao đẹp

Ăn uống không chỉ là một nhu cầu thiết yếu của con người mà còn thể hiện văn hóa, triết lý sống của một dân tộc, quốc gia. Trong văn hóa ẩm thực của người Việt, mâm cơm gia đình đóng vai trò quan trọng, thể hiện tình cảm và sự gắn kết giữa các thành viên. Mâm cơm gia đình còn chứa đựng nhiều nghĩa và giá trị sâu xa mà chúng ta chưa tìm hiểu hết.

Ý nghĩa bữa cơm gia đình Việt

Bữa cơm gia đình của người Việt ẩn chứa nhiều tư tưởng cao đẹp, là biểu tượng cho tình cảm yêu thương gắn bó giữa các thành viên thông qua việc cùng nhau dùng bữa và trò chuyện. Sau một ngày làm việc vất vả, mệt nhọc, các thành viên gia đình cùng quây quần bên mâm cơm dù đạm bạc hay sang trọng cũng đầy ắp niềm vui và tiếng cười.

Những người đi xa quê, làm ăn xa nhà, mỗi lần nhớ về hình ảnh người mẹ thân thương thức khuya dậy sớm, chạy vội từ cơ quan về nhà để chuẩn bị mâm cơm nóng hổi cho cả gia đình sẽ cảm thấy yêu thương mẹ nhiều hơn, chỉ muốn quay về nhà ngay để được thưởng thức bữa cơm gia đình. Mọi cao lương mỹ vị trên thế gian này dù cao sang thế nào cũng không thể sánh bằng món ngon mẹ nấu.

Xem thêm: Thực đơn hàng ngày cho gia đình miền Nam

Văn hóa trong mâm cơm của người Việt

Người Việt gọi bữa ăn gia đình là “mâm cơm”, vì từ xa xưa cho đến nay, người Việt có thói quen dọn cơm vào mâm, tất cả món ăn được dọn chung trong một mâm và dọn cùng một lúc. Vì các món đều ở trong một mâm nên các thành viên gia đình phải cùng ngồi xuống, quây quần với nhau, tạo thành một không gian ấm cúng, gần gũi. Việc vừa dùng cơm vừa trò chuyện giúp mọi người hâm nóng tình cảm gia đình, duy trì sự gắn kết, nhất là trong thời đại của những bữa ăn hàng quán hay những món ăn nhanh “chớp nhoáng”.

Mâm cơm của người Việt thể hiện tinh thần “kính trên nhường dưới”. Người miền Bắc trước khi vào bữa có thói quen mời cơm. Người nhỏ mời người lớn dùng cơm, người lớn thường chờ con cháu tề tựu đông đủ thì mới muốn ngồi vào mâm, động vào bát. Trẻ em là đối tượng được ưu tiên hàng đầu trong bữa cơm gia đình. Những miếng ngon nhất, cơm dẻo canh ngọt đều được dành cho những thành viên bé tuổi nhất nhà, thể sự yêu thương, bao bọc, che chở của các thành viên trong gia đình.

bữa cơm gia đình
Bữa cơm gia đình kéo những người thân xích lại gần nhau hơn

Ẩm thực trong mâm cơm ba miền

Nói về các món ăn, trong mâm cơm gia đình luôn có cơm trắng, các món mặn, canh, xào, luộc kèm theo bát nước chấm. Thực đơn có thể thay đổi tùy vào vùng miền nhưng cấu trúc một mâm cơm thì không khác biệt nhiều.

Các món ăn của người miền Bắc thường có vị đậm đà, không quá cay nồng, không béo ngọt. Người Bắc chuộng các món ăn chế biến từ thịt, cá. Các món ăn miền Bắc hoặc là thật mặn mà như nồi cá bống kho tiêu ăn cả tuần chưa hết, hoặc thanh đạm đơn giản như món rau muống luộc dầm sấu, cà pháo chấm mắm tôm.

Nếu ẩm thực miền Bắc chứa đựng sự nhẹ nhàng và tinh tế, thì ẩm thực miền Trung là sự mạnh mẽ kích thích vị giác. Người Trung có thói quen nêm gia vị đậm và cay nồng hơn. Các món đặc sản miền Trung là mắm ruốc, mắm tôm chua, các loại nguyên liệu thiên về cay nóng được sử dụng thường xuyên trong nấu nướng.

Trong khi đó, khẩu vị của người miền Nam thiên về ngọt, cay và béo. Điều này thể hiện qua các món mắm cá sặc, mắm ba khía, hay món thịt kho trứng nước dừa. Người miền Nam đặc biệt yêu thích hải sản và ưa dùng đường, nước dừa làm nguyên liệu nấu ăn.

Tại sao bữa ăn gia đình lại quan trọng?

Là điểm tựa tinh thần và hậu phương cho mỗi người, gia đình có vai trò rất quan trọng để hình thành và phát triển tính cách của mỗi người. Cho nên chỉ khi gia đình hòa thuận, êm ấm thì con người mới yên tâm phát triển. Vậy làm thế nào để giữ gìn hạnh phúc gia đình bây giờ. Phương pháp hiệu quả và dễ dàng nhất là xây dựng tình cảm gia đình thông qua bữa cơm hàng ngày. Bữa cơm là lúc mọi người sum vầy, là cơ hội để các thành viên trong gia đình kết nối tình cảm. Nhưng hiện đã không ít người không còn chú trọng đến bữa cơm gia đình và một số biết tầm quan trọng của bữa cơm gia đình nhưng lại không biết nấu ăn và học nấu ăn ở đâu.

bữa ăn gia đình
Xây dựng gia đình hạnh phúc thông qua những bữa cơm hấp dẫn

Bạn muốn gia đình hòa thuận vui vẻ trong những bữa ăn nhưng không biết nấu ăn hoặc chưa tự tin vào tay nghề của bản thân. Vậy hãy tham khảo chương trình dạy nấu ăn theo món tự chọn với các món ngon gia đình của chúng tôi để trang bị thêm kiến thức về dinh dưỡng, bí quyết làm món ăn ngon ngay nhé.

Tại các địa điểm dạy nấu ăn này, bạn không những được bồi dưỡng và rèn luyện tay nghề nấu ăn ngon, được cung cấp các thực đơn để bữa ăn thêm phong phú mà còn được chia sẻ những kinh nghiệm, bí quyết gìn giữ tổ ấm để bạn thêm tự tin vào bản thân và gia đình. Đó là chưa kể,  tham gia học nấu ăn gia đình còn là dịp để chị em phụ nữ thư giãn, giảm stress.

Không chỉ vậy, nếu nấu ăn tốt, bạn còn có thể mở quán kinh doanh cơm gia đình, cơm văn phòng, đây sẽ là một cơ hội nghề nghiệp rất hấp dẫn đấy. Bởi trong guồng quay cuộc sống hiện đại, con người đã không có nhiều thời gian để nấu nướng, nên tìm đến các nhà hàng, quán ăn cơm gia đình ấm áp để sum vầy cũng là một trong những lựa chọn tất yếu.

Hãy chọn học ngay những món ngon gia đình để xây dựng mái ấm của bản thân thêm bền vững, để gia đình mãi là điểm tựa tinh thần, mãi là hậu phương vững chắc cho các thành viên trong gia đình, bạn nhé!

Mâm cơm gia đình không chỉ là ngọn lửa gìn giữ hạnh phúc, tình yêu thương, sự gắn bó và nuôi dưỡng tình cảm giữa các thế hệ trong gia đình, nó còn thể hiện nét đẹp văn hóa trong ẩm thực của người Việt. Trải qua nhiều biến động về lịch sử, kinh tế, xã hội nhưng mâm cơm gia đình vẫn giữ nguyên giá trị tinh thần, thể hiện ý nghĩa nhân văn đẹp đẽ trong văn hóa ẩm thực của người Việt.

Tham khảo thêm công thức, thông tin về bữa cơm gia đình đảm bảo dinh dưỡng sức khỏe cả nhà tại Trường Đào Tạo Học Nấu Ăn Chuyên Nghiệp | HNAEdu nhé.

Mời bạn đánh giá bài viết để chúng tôi phục vụ bạn tốt hơn!

Điểm: 4.07 (31 bình chọn)

Tác giả: Lê Khôi Chef

Lê Khôi Chef, biên tập viên giảng viên bếp nóng tại Trường HNAEdu. Ngoài ra Lê Khôi còn làm bếp chính nhà hàng chuyên nấu các món Việt, Món Á. Chef Khôi là người rất nhiệt quyết với nghề, giỏi về kỹ thuật nấu nướng là đầu bếp trẻ tài năng hiện nay.

Bài viết liên quan

Ý kiến của bạn